محاسبه در کلام حارث محاسبی

حارث محاسبی در محاسبه مبالغتی تمام داشت. چنانکه او را محاسبی بدین جهت گفتندی. و گفت: اهل محاسبه را چند خصلت است که بیازموده ام در سخن گفتن که چون قیام نموده اند به توفیق حق تعالی به منازل شریف پیوسته اند و همه چیزها به قوت عزم( اراده) دست دهد و به قهر کردن هوا و نفس که هرکه را عزم قوی باشد مخالفت هوا بر وی آسان باشد. پس عزم قوی دار و بر این خصلتها مواظبت نمای که این مجرب است.

اول خصلت ان است که به خدای سوگند یاد نکنی، نه به راست و نه به دروغ، ونه به سهو و نه به عمد.

دوم ازدروغ پرهیز کنی.

سوم وعده خلاف نکنی و چون وفا توانی کرد و تا توانی کس را وعده ندهی که این به صواب نزدیک است. چهارم آنکه هیچ کس را لعنت نکنی، اگرچه ظلم کرده باشد.

پنجم دعای بد نکنی نه به گفتار و نه به كردارو مكافات نجوئی و بر خدای تحمل كنی.

ششم بر هیچ کس گواهی ندهی نه بکفر و نه به شرک و نه به نفاق که این به رحمت بر خلق نزدیک تر است و از مقت خدای تعالی دورتر راست.

هفتم آنکه قصد معصیت نکنی، نه در ظاهر و نه در باطن و جوارح خود را از همه بازداری.

هشتم آنکه رنج خود برهیچ کس نیفكنی و بار خود اندک و بسیار از همه کس برداری در آنجه بدان محتاج باشی، و در آنچه بدان مستغنی باشی.

نهم آنکه طمع از خلایق بریده گردانی و از همه ناامید شوی از آنچه دارند.

دهم آنکه بلندی درجه و استکمال عزت نزدیک خدای و نزدیک خلق برآنچه خواهد در دنیا و آخرت بدان سبب به دست توان کرد. که هیچ کس را نبینی از فرزندان آدم علیه السلام. مگر که او را از خود بهتر دانی.

صفحات 87 و 88

تذکرة الأولیاء

فریدالدین عطار کدکنی نیشابوری

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر